Çekişmeli boşanma, eşlerin boşanma veya yan sonuçları konusunda anlaşamaması durumunda mahkemede görülen dava türüdür. Bu süreçte maddi ve manevi tazminat talepleri sıkça gündeme gelir. Tazminat, boşanma nedeniyle uğranılan maddi veya manevi zararların karşılanması amacıyla talep edilir. Türk Medeni Kanunu’nda düzenlenen tazminat hükümleri, hem kadın hem de erkek için eşit şekilde uygulanır. Ancak, çekişmeli boşanmada erkeğin tazminat alabilmesi için belirli şartların sağlanması gerekir. Bu yazıda, çekişmeli boşanmada tazminat konusuna ilişkin en çok merak edilen sorular yanıtlanmakta, özellikle erkeğin tazminat hakkı detaylı şekilde açıklanmaktadır.
1. Çekişmeli boşanmada tazminat nedir?
Tazminat, boşanma nedeniyle eşlerden birinin maddi veya manevi zarar görmesi durumunda, bu zararı karşılamak için ödenen bedeldir. Türk Medeni Kanunu Madde 174’te düzenlenmiştir. Maddi tazminat, boşanma nedeniyle ekonomik kayıp yaşayan eşe ödenirken; manevi tazminat, boşanma sürecinde kişilik haklarına saldırı sonucu duygusal zarar gören eşe ödenir. Her iki tazminat türü de çekişmeli boşanmada talep edilebilir. Tazminat miktarı, mahkemece tarafların ekonomik durumu, kusur oranı ve zarar boyutu dikkate alınarak belirlenir.
2. Erkek çekişmeli boşanmada tazminat alabilir mi?
Evet, erkek çekişmeli boşanmada maddi veya manevi tazminat alabilir. Türk Medeni Kanunu Madde 174, tazminat hakkını cinsiyete bağlı olmaksızın düzenler. Erkeğin tazminat alabilmesi için, boşanmaya sebep olan olaylarda diğer eşin daha ağır kusurlu olması ve erkeğin bu nedenle zarar görmüş olması gerekir. Örneğin, eşin sadakatsizliği veya onur kırıcı davranışları nedeniyle boşanma davası açılmışsa, erkek maddi veya manevi tazminat talep edebilir.
3. Erkeğin maddi tazminat alabilmesi için hangi şartlar aranır?
Maddi tazminat, boşanma nedeniyle ekonomik kayıp yaşayan eşe ödenir. Erkeğin maddi tazminat alabilmesi için şu şartlar gereklidir:
- Boşanmaya sebep olan olaylarda diğer eş daha ağır kusurlu olmalıdır.
- Erkek, boşanma nedeniyle mevcut veya beklenen ekonomik menfaatlerinden yoksun kalmış olmalıdır.
Örneğin, evlilik süresince eşinin maddi katkısı nedeniyle belirli bir yaşam standardına alışmış olan erkek, boşanma sonrası bu standardın altına düşerse maddi tazminat talep edebilir. Mahkeme, erkeğin ekonomik kaybını ve diğer eşin kusurunu değerlendirir.
4. Erkeğin manevi tazminat alabilmesi için neler gereklidir?
Manevi tazminat, boşanma sürecinde kişilik haklarına saldırı nedeniyle duygusal zarar gören eşe ödenir. Erkeğin manevi tazminat alabilmesi için:
- Diğer eşin boşanmaya yol açan olaylarda daha ağır kusurlu olması gerekir.
- Erkeğin, bu kusurlu davranışlar nedeniyle onur, saygınlık veya duygusal açıdan zarar görmüş olması aranır. Örneğin, eşin hakaret, şiddet veya sadakatsizlik gibi davranışları erkeğin kişilik haklarına zarar verdiyse, manevi tazminat talep edilebilir. Mahkeme, zararın niteliğini ve kusur derecesini dikkate alır.
5. Çekişmeli boşanmada kusur nasıl belirlenir?
Çekişmeli boşanmada tazminat taleplerinde kusur, mahkemece detaylı şekilde incelenir. Kusur belirlenirken tarafların evlilik birliğini bozan davranışları değerlendirilir. Örneğin, sadakatsizlik, şiddet, hakaret, güven sarsıcı davranışlar veya evlilik yükümlülüklerini yerine getirmeme gibi durumlar kusur olarak kabul edilir. Erkeğin tazminat alabilmesi için, karşı tarafın daha ağır kusurlu olduğunun kanıtlanması gerekir. Mahkeme, tanık beyanları, yazışmalar veya diğer delilleri inceleyerek kusur oranını belirler.
6. Erkek tazminat talebinde bulunurken nelere dikkat etmelidir?
Erkeğin tazminat talebinde bulunurken şu hususlara dikkat etmesi gerekir:
- Tazminat talebi, boşanma davası ile birlikte veya dava sırasında açıkça belirtilmelidir.
- Talebin dayanakları, somut delillerle (örneğin, tanık, belge, yazışma) desteklenmelidir.
- Maddi tazminat için ekonomik kaybın, manevi tazminat için ise duygusal zararın açıkça ortaya konması önemlidir. Mahkeme, talebin gerekçelerini ve delillerin yeterliliğini değerlendirir. Eksik veya yetersiz delil sunulması, talebin reddine yol açabilir.
